Social media hebben allerlei positieve kanten. Zo is het makkelijker om online nieuwe vrienden te maken of je gevoelens te uiten. En kun je op social media allerlei nieuwe dingen leren. Ook zijn social media heel handig om contact te houden met (oude) bekenden. Ons gebruik van social media kan echter ook negatieve gevolgen hebben. Verschillende onderzoeken hebben een verband aangetoond tussen socialmediagebruik en een slechtere mentale gezondheid. Het is dus helemaal geen gek idee om je gebruik hiervan te beperken, oftewel om een social media detox te doen.
In dit artikel leggen we uit waarom social media zo slecht zijn voor onze mentale gezondheid. Zoals de titel al aangeeft, geven we je bovendien vijf tips voor een social media detox.
Social media kunnen een negatieve invloed hebben op onze mentale gezondheid. Zeker als we uren per dag doelloos op de verschillende kanalen rondsurfen. Wist je dat Nederlanders een gemiddelde schermtijd hebben van 5,5 uur? Dat is behoorlijk wat. Hoog tijd dus om eens na te denken over zo’n social media detox. Mocht je meer willen weten over schermtijd, lees dan ook eens ons artikel:
Wat is schermtijd en hoe kun je dit beperken?
Maar waarom zijn social media nu precies slecht voor onze mentale gezondheid? Hieronder een kleine greep uit de mogelijke problemen:
- Verslaving en overmatig gebruik: het constante verlangen om je social media te checken, door feeds te scrollen en likes en reacties te ontvangen, kan leiden tot overmatig gebruik en verslaving. Dit kan problemen veroorzaken zoals slaapgebrek, verminderde productiviteit en verhoogde gevoelens van stress en angst.
- Negatieve invloed op zelfbeeld en lichaamsbeeld: mensen gaan zichzelf vergelijken met het 'perfecte' leven en de 'perfecte' lichamen die ze op social media zien. Dat kan weer leiden tot gevoelens van ontevredenheid, lage zelfwaardering en zelfs eetstoornissen.
- Gevoelens van eenzaamheid en isolatie: als je bijvoorbeeld ziet dat je vrienden iets leuks aan het doen zijn zonder jou, kun je je buitengesloten voelen.
- Negatieve invloed op je stemming: overmatig gebruik van social media kan leiden tot verhoogde gevoelens van angst, depressie, eenzaamheid en ontevredenheid. Ook kunnen negatieve reacties of online conflicten een negatieve invloed hebben op je stemming.
- Teveel aan informatie en stress: de constante stroom van informatie op social media kan leiden tot een gevoel van overweldiging en stress om alles bij te kunnen houden.
Een social media detox kan een waardevolle manier zijn om even afstand te nemen van digitale prikkels. Zo krijg je ook ruimte voor andere activiteiten en gedachten. Dit zijn onze tips voor een succesvolle social media detox:
Tip 1: stel een doel en grenzen
Bepaal waarom je een social media detox wilt doen en wat je hoopt te bereiken. Dit kan variëren van het verminderen van stress en angst tot het verhogen van productiviteit of het verbeteren van je mentale welzijn. Een duidelijk doel zal je motivatie vergroten. Bepaal ook hoe lang je je detox wilt laten duren en wees specifiek. Vertel anderen over je plannen om ze beter vol te kunnen houden. Zo weten ze ook meteen dat je misschien niet meteen reageert op social media.
Tip 2: verwijder socialmedia-apps
Verwijder de apps van je telefoon. Of maak ze minder toegankelijk door ze naar een map te verplaatsen die niet op je startscherm staat. Als je onderweg constant op je mobiele telefoon kijkt en geen zin hebt om rond te scrollen, zou
mobiel beltegoed wel eens iets voor jou kunnen zijn. Zo kun je de hoeveelheid data die je hebt beperken en social media bewuster leren gebruiken. Sommigen gaan zelfs nog een stap verder en gebruiken geen mobiele data meer, trouw aan het motto: geen wifi, geen internet!
Beltegoed kopen
Tip 3: maak andere plannen
Vul de tijd die je normaal gesproken aan social media besteedde met andere activiteiten. Breng tijd door met vrienden of familie, lees een boek, ga sporten of ga iets creatiefs doen.
Tip 4: creëer een digitale routine
Ontwikkel een bewuste routine voor je digitale consumptie. Beperk bijvoorbeeld de tijd die je elke dag aan social media besteedt of stel specifieke tijdstippen in waarop je jezelf toestaat om online te zijn. Je kunt ook een maximale schermtijd instellen op je telefoon. Of stap over op prepaid, zodat je eenvoudig een datalimiet kunt instellen.
Tip 5: wees je bewust van je gevoelens
Merk op hoe je je voelt tijdens je social media detox. Let op eventuele veranderingen in je stemming, concentratie of welzijn. Dit kan je helpen bij het maken van gezondere keuzes in de toekomst.
Zoals we hebben gezien, zijn social media zeker niet altijd slecht voor ons. Het is echter belangrijk om je bewust te zijn van de negatieve effecten die deze kanalen op onze mentale gezondheid kunnen hebben. Probeer steeds voor jezelf te bepalen hoe het met jouw mentale gezondheid gesteld is en of je toe bent aan een social media detox. Verschillende van onze tips zijn sowieso niet gek om standaard toe te passen, of je nu voor een detox wilt gaan of niet. Waar het uiteindelijk om gaat is dat je een gezonde balans moet zien te vinden in je gebruik van social media.
Terug naar het overzicht