De belangrijkste kenmerken van internetoplichting leren herkennen

Jouw online veiligheid bewaken wordt steeds belangrijker.
We doen meer en meer online en de gevolgen van oplichting kunnen groot zijn. Je hebt ongetwijfeld verhalen gehoord, bijvoorbeeld over internet fraude waarbij veel spaargeld is gestolen en bankrekeningen zijn geplunderd. We denken wellicht dat het ons niet kan overkomen, maar dat is simpelweg niet waar.

Gelukkig zijn er manieren waarop we onszelf kunnen beschermen. Hoe? Door de basisprincipes van internetoplichting te begrijpen. Met die kennis kun je jouw persoonlijke gegevens en je financiën online veilig houden.

Om je te helpen, hebben we hieronder de belangrijkste kenmerken van internetoplichting op een rijtje gezet.

Internetoplichting Kenmerk 1: Oplichters doen het "echt" lijken

Internetoplichtingsscenario's met mails van Nigeriaanse prinsen die je hun geld wilden geven, komen tegenwoordig niet meer zo vaak voor. Oplichters sturen nog maar weinig berichten vol met spelfouten en slechte grammatica. Gewiekste oplichters laten hun berichten tegenwoordig zo echt mogelijk lijken. Dit doen ze op twee manieren: door situaties uit het echte leven na te bootsen en door hun eigen controlesystemen te creëren.


Oplichters bootsen echte situaties na

Phishing-e-mails lijken steeds meer op het echte werk. Een phishing e-mail is een mail waarin je gevraagd wordt gegevens in te vullen, een betaling te doen, of om andere persoonlijke gegevens te delen. Niet alleen wat betreft betere afbeeldingen die echt lijken en correcte spelling. Het soort berichten dat oplichters sturen is ook veranderd. De berichten van vroeger, die vaak te mooi leken om waar te zijn, werken niet meer.

Nu proberen scammers situaties te gebruiken die in het echte leven ook kunnen voorkomen. Denk aan het betalen voor snelheidsovertredingen of het betalen om je pakje door de douane te krijgen. Onthoud vooral dat de overheid en bedrijven je zeer zelden vragen om via een e-mail te betalen. Als je ook maar een beetje twijfelt, neem dan contact op met de organisatie of het bedrijf zelf. Hiermee voorkom je mogelijk veel problemen.

Oplichters hebben tegenwoordig hun eigen verificatiesystemen

Oplichters weten maar al te goed dat we op het internet op onze hoede zijn. Ze hebben zelfs manieren gevonden om onze eigen voorzichtigheid tegen ons te gebruiken. Oplichters kunnen bijvoorbeeld een beller-ID vervalsen en het laten lijken alsof een ander nummer jou belt.

Als je het telefoonnummer controleert, ziet het er correct uit en voel jij je veilig. Een goede manier om te voorkomen dat je in deze val trapt, is rechtstreeks contact opnemen met het bedrijf dat de oplichters nadoen. Als je een mail ontvangt, reageer dan niet op het bericht. Zoek de klantenservice van het echte bedrijf op en stuur hen een bericht, of bel de klantenservice met de vraag of ze je inderdaad een mail hebben gestuurd. Als het bericht echt is, kunnen zij dit voor je bevestigen. Zo niet, dan kun je er zeker van zijn dat er oplichters aan het werk zijn.

Internetoplichting Kenmerk 2: Oplichters doen er alles aan om je vertrouwen te winnen

Een bericht echt laten lijken is één manier om je vertrouwen te winnen. Maar het is niet de enige manier. Online oplichters zijn de meest beleefde en geduldigste mensen met wie je ooit online in aanraking zult komen. Ze weten: hoe meer je hen vertrouwt, hoe meer je bereid zult zijn om jouw gegevens bekend te maken, in te loggen of geld te betalen. En ze zijn geduldig genoeg om dat vertrouwen langzaam op te bouwen.

Oplichters proberen jouw vertrouwen te winnen door zich voor te doen als een gezagsdrager, zoals een manager fraude-opsporing of een politieagent. Ze gebruiken verontschuldigende taal en zijn beleefd. Ze zeggen bijvoorbeeld dat het ze spijt dat ze je tijd in beslag nemen en dat ze je zorgen begrijpen. Zo ontstaat vertrouwen. Als jij je zorgen maakt, leggen ze alles geduldig uit en sturen ze je naar een nep verificatiesysteem dat ze hebben opgezet. Pas als ze zeker weten dat je hen volledig vertrouwt, zullen ze om persoonlijke informatie of geld vragen.

Internetoplichting Kenmerk 3: Oplichters veroorzaken een gevoel van haast

Een andere manier waarop internetoplichting werkt is door te zorgen voor een vals gevoel van haast. Je moet nu beslissen. Of het nu is door middel van een aftelklok op een 'te mooi om waar te zijn korting', of door u te vertellen dat het geld op je bankrekening in gevaar is en dat je nu moet handelen (of alles zult verliezen).

Als we snel een beslissing moeten nemen, denken we vaak niet kritisch genoeg na. Wees op je hoede wanneer iemand contact met je opneemt en spreekt over spoed. Vooral als de gevolgen een extreem goede of slechte uitkomst kunnen zijn. Onthoud dat het missen van een korting beter is dan in een internetoplichting te trappen. En zoek manieren om het verhaal van de mogelijke oplichter te controleren.

Internetoplichting Kenmerk 4: Oplichters werken op jouw emoties

Als mensen gebruiken wij onze emoties om beslissingen te nemen. Soms kan dit tegen ons gebruikt worden. Een manier waarop oplichters dat doen is door ons sympathie voor hen te laten voelen, zoals hierboven staat.

Ze doen het ook door gebruik te maken van onze wensen en angsten. We zijn minder geneigd kritisch na te denken als er iets kan gebeuren waar we bang voor zijn. Voorbeeld: je krijgt een e-mailwaarschuwing van een app die je voor je werk gebruikt, waarin staat dat je account over 24 uur wordt afgesloten als je nu niets doet. De links om jouw account veilig te stellen kunnen malware bevatten.

Door een gevoel van haast te gebruiken in combinatie met de aanspraak op jouw emoties (angst om niet te kunnen werken of je account niet meer te kunnen gebruiken) proberen oplichters ons te laten handelen zonder na te denken.

Waar kun je op letten?

Nu weet je waar je op kunt letten om internetoplichting te voorkomen. Maar hoe bescherm je jezelf het best?

• Zie het als een rode vlag als je gevraagd wordt iets snel te doen, of snel op een link te klikken.
• Ga er niet vanuit dat een e-mail, sms of telefoontje echt is. Controleer berichten en telefoontjes altijd op een manier die buiten de mach van de oplichters ligt.
• Controleer het e-mailadres van de afzender en eventuele links in de e-mail voordat je ergens op klikt of op een verzoek ingaat.
• Wees op je hoede voor alle onverwachte of ongevraagde telefoontjes of berichten die uit het niets komen.
• Vertrouw niet op nummer-identificatie - nummers kunnen door fraudeurs worden vervalst zodat het lijkt alsof je door een betrouwbaar nummer worden gebeld.
• Laat je nooit opjagen en houd de controle. Zoek in geval van twijfel een andere manier om contact op te nemen met het bedrijf/de organisatie waarmee je denkt te spreken. Wees niet bang om onbeleefd over te komen.

Terug naar het overzicht